Współczesna Pinokio – Greta Thunberg (3)
Pochodząca ze Szwecji Greta Thunberg podczas szczytu klimatycznego ONZ w Nowym Jorku wygłosiła mowę, w której skarciła światowych przywódców. Ta szesnastoletnia dziewczyna stała się inspiracją dla młodego pokolenia na świecie, sugerując im, że globalnym sprzeciwem są w stanie razem coś osiągnąć! Piękne to i wzniosłe!
W piątek 15. marca 2019 r. 1,6 miliona ludzi wyszło na ulice w celu poparcia strajków szkolnych na rzecz zmian klimatu. To był najbardziej rozreklamowany dzień globalnych działań młodzieży na rzecz klimatu, jaki kiedykolwiek widzieliśmy. Czy jest możliwe, by samotna dziewczynka zdolna była do poruszenia ludzkich sumień na całym świecie?
Prześledźmy tę historię! Greta urodziła się 3. stycznia 2003 w stolicy Szwecji, Sztokholmie w rodzinie z klasy średniej, której niczego nie brakowało – również prestiżu i zawodowych sukcesów. Z sztuką, aktorstwem i teatrem są związani rodzice Grety – Malena Ernman i Svante Thunberg, jej siostra Beata Thunberg oraz dziadek Olof Thunberg. Matka dziewczynki, Malena Ernman, jest śpiewaczką operową, jak też aktorką. Najbardziej znana jest jako mezzosopran, choć zajmowała się także innymi gatunkami muzyki, w tym jazzem i kabaretem. Jej międzynarodowa kariera została znacznie ograniczona przez proekologiczną córkę, która wymogła na matce porzucenie jej ambicji. Oprócz kariery operowej Malena napisała książkę o swojej rodzinie, pod tytułem Sceny z serca. W momencie, gdy młoda Szwedka zainteresowała się zmianami klimatycznymi, z diety wyrzuciła mięso i przestała latać samolotem (w jej ślady poszła również matka – Malena Ernman). Rodzina także zmieniła swoje podejście – Thunbegowie zainstalowali baterie słoneczne i zaczęli hodować warzywa na działce poza miastem. Ograniczyli również podróże swoim samochodem z napędem elektrycznym. Ich aktywność na Instagramie obserwują miliony ludzi, więc nie były to działania anonimowych ludzi a przemyślna marketingowo akcja, promująca tę rodzinę!
Ojciec Grety, Svante Thunberg, jest pisarzem, producentem i aktorem. Jako aktor Svante jest najbardziej znany ze swojej roli w szwedzkim serialu telewizyjnym Skärgårdsdoktorn, który luźno tłumaczy się na Archipelag doktora. Program prezentowano w latach 1997-2000. Tworzył również prace ze swoją małżonką Maleną. Dziś jest jej menadżerem, zarządza również karierą swojej córki-aktywistki. Svante ma aktywne konto na Twitterze i często publikuje zdjęcia Grety, a także inne treści, związane z klimatem. Mała Greta pierwsze kontakty z poważnymi treściami zdobyła w szkole podstawowej. Tam podczas zajęć o klimacie po raz pierwszy dowiedziała się o globalnym ociepleniu, a miała wtedy 8 lat. W szkole dziewczyna z racji choroby – ma zespół Aspergera – (oprócz silnie działającego autyzmu i zaburzeń obsesyjno-kompulsyjnych), zawsze siedziała cicho z tyłu klasy, ale treści, które jej pokazano szczególnie ją dotknęły! Z programów proekologicznych dowiedziała się o okrucieństwach, związanych z hodowlą zwierząt, tego, że zanieczyszczenia z tworzyw sztucznych zaśmiecają nasze oceany i niszczą życie morskie, że zbliżamy się do sytuacji kryzysowej, ale nadal decydujemy się na poranne kierowanie się do pracy samochodem – niczego sobie z tego nie robiąc. Po zapoznaniu się z globalnym ociepleniem dziewczynka nie mogła po prostu wrócić do normalności, kontynuować nauki i pomyśleć o czymś innym. Zbyt głęboko się tym przejęła.
Greta przeżywała okres depresji. Przestała jeść i mówić! Według relacji rodziców Grety, rodzina zaczęła patrzeć na swoje życie przez pryzmat naszej chorej planety! Kierowana determinacją, by zrozumieć prawdę, rodzina zaczyna dostrzegać głębokie powiązania między cierpieniem własnym i planety. Przeciwko siłom, które próbują je uciszyć, lekceważąc je za to, że są inne, odkrywają sposoby na wzmocnienie, uzdrowienie i działanie. W maju 2018 r., w wieku 15 lat, Greta wzięła udział w konkursie pisania klimatu, przeprowadzonym przez szwedzką gazetę Svenska Dagbladet. Została ogłoszona jednym ze zwycięzców konkursu za esej zatytułowany Wiemy – i możemy coś zrobić teraz. Jej esej został opublikowany w gazecie, co przyniosło Grecie jej pierwszy rozgłos. Pierwszą, która się do dziewczynki zgłosiła, była liberalna działaczka ekologiczna Bo Thorén, która wpadła na kilka pomysłów, by zwiększyć świadomość Szwedów na temat globalnego ocieplenia. Jednym z przywołanych projektów, były dzieci protestujące w szkołach w USA, (zainspirowane uczniami Marjory Stoneman z Douglas High School w Parkland na Florydzie) – które po strzelaninie w szkole w 2018 roku rozpoczęły strajk, aby zmienić przepisy, dotyczące broni w Stanach Zjednoczonych. Pomysł poddany dziewczynce bardzo się jej spodobał a nazwano go „idea strajku szkolnego”.
20. sierpnia 2018 r. Greta przeprowadziła swój pierwszy strajk szkolny. Tego dnia nie poszła do szkoły i zamiast tego usiadła przed szwedzkim parlamentem. Miała ze sobą kawałek drewna, który namalowała Skolstrejk for Klimatet (School Strike for Climate). Wzięła również ulotki, w których napisała listę faktów na temat globalnego ocieplenia i zmian klimatu. Akcja została nagłośniona PR-owo. W ciągu dnia publikowała zdjęcia na Twitterze i Instagramie i zaczęła zyskiwać na popularności – kilku dziennikarzy przyszło nawet tego dnia zobaczyć ją przed parlamentem. Następnego dnia Greta wróciła w to samo miejsce, znów kontynuując strajk! Ale tym razem nie była sama. Ludzie zaczęli dołączać do niej podczas strajku, który miał miejsce akurat (tak się dziwnie złożyło) do czasu wyborów krajowych w Szwecji. Nośny temat, chora dziewczynka i matka, dzieląca się swoimi obawami w mediach społecznościowych – to chwyciło i sprawą zajęły się media i różne serwisy informacyjne.
Greta została poproszona przez swoich zwolenników o wygłoszenie przemówienia na wiecu Marszu Klimatu Ludowego, który miałoby mieć miejsce przed tysiącami ludzi. Dziewczynka zapytała rodziców, czy mogłaby to zrobić, ale byli temu niechętni. Jej wybiórczy mutyzm oznaczał, że czasami nie była w stanie mówić w pewnych sytuacjach, a jej rodzice czuli, że może mieć trudności z zabieraniem głosu podczas takiego publicznego wydarzenia. Próbowali odciągnąć ją od tej przemowy. A jednak wygłosiła przemówienie znakomicie, płynnie po angielsku. Została sfilmowana, będąc razem z politykami i dziennikarzami. Jej strajki szkolne zaczęły mieć charakter globalny! Wokół dziewczynki zaczęło się robić dużo szumu i jej osoba stała się globalnym produktem, reklamującym nową ideę! Fenomen Grety polega też na wsparciu zielonych lobbystów, PR-owych wyjadaczy, eko-wykładowców i think tanku, założonego przez bogatą byłą szwedzką minister, która posiada związki z koncernami energetycznymi. Spółki te szykują się do największego napływu rządowych kontraktów w historii, które mają polegać na zazielenianiu zachodnich gospodarek. Greta, obojętnie od tego, czy jej rodzice wiedzą czy nie, staje się twarzą ich strategii politycznej! (Cdn.)
Roman Boryczko,
wrzesień 2019
