„Grzechoczą puszki” – III Rzesza i jej Winterhilfswerk des Deutschen Volkes (2)

X X X

Narodowosocjalistyczna Ludowa Opieka Społeczna  zajmowała się rozmaitymi inicjatywami, np. pomaganiem podróżnym na dworcach kolejowych, gromadziła i rozprowadzała żywność, odzież i paliwo. Jednocześnie organizacja pomocowa określała potrzebę, sprawdzała, kto faktycznie jej potrzebuje oraz organizowała transport i magazynowanie. Osoby potrzebujące pomocy mogły składać wnioski za pośrednictwem biur powiatowych Organizacji Pomocy Zimowej i otrzymywać bony na zakup węgla i ziemniaków do magazynów piwnicznych oraz inne datki rzeczowe. W zimowej połowie 1936 roku uprawniona do zasiłku rodzina z trójką dzieci mogła otrzymać do trzynastu bonów paliwowych, 200 kg ziemniaków, bony żywnościowe o wartości 30 marek niemieckich, do pięciu bonów na odzież lub żywność oraz trzech paczek bożonarodzeniowych.

Za lata 1937/38 o łącznej wartości około 420 milionów marek niemieckich prawie 70% pomocy trafiło do 8 931 456 potrzebujących. Około 30% trafiło za pośrednictwem Narodowosocjalistycznej Ludowej Opieki Społecznej  (NSV) do Organizacji Pomocy Matkom i Dzieciom,  do Reichsmütterdienst, Niemieckiego Stowarzyszenia Kobiet, organizacji pomagającej walce z gruźlicą, szkolnej opieki stomatologicznej i Niemieckiego Czerwonego Krzyża. Proporcja darowizn, kierowanych do organizacji pomocowych NSV wzrastała w kolejnych latach: z darowizn z kampanii WHW w latach 1940/41, które wyniosły 916,2 mln marek niemieckich, około 540 mln przeznaczono na rzecz przeniesionych do Organizacji Pomocy Matkom i Dzieciom,  prowadzonej przez NSV. W corocznych apelach Hitlera o otwarciu i w rocznych raportach Goebbelsa Winterhilfswerk był regularnie chwalony jako „gigantyczny” i „największe dzieło społeczne wszechczasów”.

Sztandarową, doroczną akcją, stała się od 1933 roku właśnie Winterhilfswerk des Deutschen Volkes (WHW) czyli Niemiecka Pomoc Zimowa. Hasłem akcji było: „Nikt nie może umrzeć z głodu lub zamarznąć”. W latach 1933/34 przekazała ona datki pieniężne i rzeczowe o wartości ponad 358 milionów marek. W kolejnych miesiącach zimowych ilość darowizn stale rosła. Do sukcesu przyczyniły się także niedziele gulaszowe, loterie i wydarzenia kulturalne, organizowane przez Niemiecki Czerwony Krzyż, Wehrmacht i inne organizacje. Przez pierwsze kilka lat dochód organizacji pomocy zimowej przeznaczony był na złagodzenie trudności. Od lat 1936/37 stały się one podstawą finansową nazistowskiego Volkswelfare. Volkswelfare zarządzała „narodowosocjalistyczną rasowo-dziedziczno-biologiczną opieką publiczną”. Podstawowym celem nazistowskiej Volkswelfare i jej podorganizacji było promowanie „dziedzicznie zdrowego” i „wysokiej jakości rasowej” w sensie „opieki nad ludźmi” z „misją społeczno-biologiczną, eugeniczną i edukacyjną”, mającą na celu „zachowanie i kształcenie członków, zdolnych do zadań wspólnoty narodowej”. (Cdn.)

Roman Boryczko,

luty 2024