Tyle jesteś wart, ile warte są twoje organy… (3)

X X X

Michael Montgomery, korespondent londyńskiego Daily Telegraph na Bałkanach relacjonował konflikty w Kosowie, Bośni i Hercegowinie oraz Chorwacji, a po wojnie w lipcu 1999 r. wrócił do Kosowa, aby współprodukować ważny film dokumentalny Masakra w Cuska, który udokumentował zabójstwa albańskich mieszkańców wsi w Kosowie przez siły serbskie. „W tym czasie usłyszeliśmy, że istnieli ludzie – Serbowie, Romowie, niektórzy Albańczycy z Kosowa – zabici przez Armię Wyzwolenia Kosowa. Oni po prostu zniknęli. To było bardzo dziwne, więc zaczęliśmy się temu przyglądać” – powiedział Montgomery podczas konferencji w Belgradzie, zorganizowanej przez amerykański magazyn Newsweek. „Dzięki naszej pracy w Cuska mieliśmy bardzo dobre źródła po stronie albańskiej w Kosowie i zaczęliśmy rozmawiać z UÇK na niższym szczeblu, a oni zaczęli nam opowiadać historie o przewożeniu schwytanych cywilów przez granicę do Albanii”. „Moimi źródłami byli funkcjonariusze niskiego szczebla z UÇK, którzy byli kierowcami lub znajdowali się w pojazdach, gdy ci ludzie byli prowadzeni. Ponieważ jednak byli to ludzie niższego szczebla, nie znali całego obrazu sytuacji”.

Według Montgomery’ego on i jego zespół nie mieli wystarczających potwierdzeń, aby opublikować artykuł, ale stworzyli notatkę, którą wysłali do Misji ONZ w Kosowie, UNMIK, która była władzą administracyjną w nowej republice po zakończeniu wojny w czerwcu 1999 r. „Mieliśmy wiele źródeł, ale nie wszystko było zgodne. Mieliśmy ludzi, którzy słyszeli, że zabierano ludziom nerki. Udało nam się zlokalizować kilka domów, w których rzekomo miały miejsce te zdarzenia, ale zdecydowaliśmy, iż nie mamy wystarczających informacji, aby je opublikować, a nasze dowody nie potwierdzały wówczas zarzutów”. Notatka, którą wysłali do UNMIK, trafiła do wspieranego przez ONZ Międzynarodowego Trybunału Karnego dla byłej Jugosławii, MTKJ, który wówczas prowadził dochodzenie w sprawie zbrodni, popełnionych podczas wojny w Kosowie.

W 2004 r. Montgomery towarzyszył wspólnemu zespołowi śledczych z MTKJ i UNMIK podczas wizyty na farmie w pobliżu albańskiego miasta Burrel. Twierdzono, że bojownicy UÇK  zabierali jeńców serbskich na farmę, obecnie powszechnie znaną jako Żółty Dom, w celu pobrania ich narządów na sprzedaż. Zespół znalazł w Żółtym Domu sprzęt medyczny, w tym strzykawki, worki kroplowe i środki uspokajające na żołądek. Jednakże zostały one później zniszczone przez MTKJ po umorzeniu dochodzenia, ponieważ nie było wystarczających dowodów, aby wszcząć postępowanie karne.

Raport stwierdził, iż przybywa dowodów na to, że grupy, w tym starsi rangą partyzanci UÇK, byli częścią sieci, zajmującej się pozyskiwaniem i handlem narządami z willi w miejscowości Fushe Kruje w Albanii. Ze sprawozdania wynika, iż zamordowano tam kilku etnicznych Serbów i Albańczyków, po czym usunięto im nerki. W raporcie szczegółowo opisano także inne domniemane naruszenia praw człowieka, a także powiązania pomiędzy UÇK a przestępczością zorganizowaną. (Cdn.)

Roman Boryczko,

styczeń 2024