ETIOPIA – KONFLIKT W KOMPLETNEJ MEDIALNEJ CISZY (2)
Region Tigray do unicestwienia!
Władze centralne obawiały się wzmocnienia Tigrayu, a także dużego doświadczenia militarnego tamtejszych żołnierzy. W regionie te obawy są jedynie podsycane przez organizowanie parad i demonstrowanie na wszelkie możliwe sposoby swojej siły militarnej. W rezultacie rząd centralny i armia Etiopii zaczęły gromadzić wojska przy południowych granicach prowincji. Władze centralne odmówiły potwierdzenia regionalnych wyborów lokalnych, nie uznały nowo wybranego kierownictwa. Centrum odmówiło również finansowania zbuntowanego regionu.
Rząd Etiopii ogłosił stan wyjątkowy w regionie Tigray na okres sześciu miesięcy. W efekcie została tam odcięta komunikacja mobilna i Internet. Premier Abiy Ahmed wezwał do mobilizacji żołnierzy po tym, jak ukazały się doniesienia, że rebelianci z Frontu Wyzwolenia Ludowego Tigrayu (TPLF), który dąży do niepodległości dla regionu, zaatakowali etiopską bazę wojskową zlokalizowaną w regionie Tigray. Władze podały, że napastnicy „próbowali ukraść działa artyleryjskie i sprzęt wojskowy Dowództwu Północy”. W rezultacie rozpoczęła się konfrontacja militarna.
4. listopada 2020 r. Abiy Ahmed nakazał oddziałom Etiopskich Sił Obrony Narodowej (ENDF) na północy rozpocząć operację wojskową, znaną jako Ofensywa Mekelle, nazwanej tak od stolicy regionu. Ofensywa nasiliła się w ciągu następnych kilku miesięcy, gdy wojska Tigrayan (Tigray Defence Force, w skrócie TDF) nasiliły swoją reakcję militarną.
Etiopia, licząca 110 milionów mieszkańców, jest drugim co do wielkości krajem w Afryce i graniczy z sześcioma innymi państwami afrykańskimi. W całym regionie panuje niestabilność i poważne problemy humanitarne. Również demokratyczne reformy utknęły w martwym punkcie, powstawały tarcia na tle etnicznym, w całym kraju występowała epidemia Covid-19. Wszystko to ma negatywny wpływ na życie gospodarcze i społeczne kraju. Premier Abiy wierzy, iż ma specjalną misję od Boga by zbawić Etiopię i ta religijna wiara we własną nieomylność ogranicza pole do jakiegokolwiek kompromisu.
Efektem autorytarnych skłonności Abiy’a jest brak wolności mediów i co za tym idzie – rzetelnych relacji z wywołanego przez rząd Etiopii konfliktu. Media związane z obiema stronami prowadzą tymczasem wojnę propagandową. Władze Etiopii wszystkie oskarżenia o masakry, zbrodnie itp. zbywają twierdząc, że to dezinformacja drugiej strony, a działania ENDF (siły zbrojne Etiopii) mają charakter operacji antyterrorystycznej przeciwko TPLF (lewicowe siły rebelianckie regiony Tigrayu). Wiarygodność tych argumentów jest jednak bardzo niska ze względu na liczne dowody dokonanych masakr oraz niedopuszczanie niezależnych mediów do strefy konfliktu oraz blokadę Internetu.
Etiopia pod rządami Abiy’a coraz mocniej krytykowała Amerykanów i odrzucała ich naciski na rozmowy pokojowe z Tigrayem, a także negocjacje z Egiptem i Sudanem. Wiąże się to zresztą z coraz ściślejszymi związkami Etiopii z Chinami, które są głównym partnerem handlowym i inwestorem zarówno w Etiopii jak i w Erytrei, a także Rosją, która wykorzystuje kościół zielonoświątkowy w Afryce (do którego należy Abiy) do promowania antyzachodnich teorii spiskowych.
Rosja opowiedziała się również po stronie Etiopii w sporze o GERD (największej w Afryce hydroelektrowni na tamie GERD (Grand Renaissance Ethiopian Dam), co doprowadziło do mocnego ochłodzenia relacji egipsko-rosyjskich. Abiy’a coraz mocniej wspiera również Turcja co zresztą także wiąże się ze sprawą GERD, gdyż relacje turecko-egipskie pozostają napięte i Kair jest główną zaporą dla tureckich planów ekspansji w Afryce.
Rząd Etiopii ma wielkie plany, dotyczące elektrowni wodnej. Obecnie mniej niż połowa populacji Etiopii ma dostęp do energii elektrycznej. Nowa elektrownia powinna być półtora raza mocniejsza od wszystkich obecnie działających w kraju. W Egipcie i Sudanie obawiają się, że uruchomienie elektrowni wodnych i szybkie napełnienie zbiornika może okazać się dla nich tragedią: doprowadzić do suszy, przerw w pracy elektrowni wodnej Asuan, co oznacza przerwy w dostawach produkcję energii elektrycznej, utratę plonów i miejsc pracy. Po pełnym uruchomieniu Hydase może stać się ona najpotężniejszą elektrownią wodną w Afryce i wejść do pierwszej dziesiątki największych na świecie. Budowa tej elektrowni wodnej rozpoczęła się w 2011 roku, a zakończenie zaplanowano na 2023 rok. Negocjacje trójstronne utknęły w martwym punkcie na długi czas, ale niedawno zostały wznowione.
W tym samym czasie Erytrea, która początkowo wspierała Egipt, stanęła po stronie Etiopii i wierzy we własne korzyści. Warto podkreślić, że wojna w Etiopii nie ma żadnego podłoża religijnego, choć mogłaby to sugerować demografia tego kraju (39 % stanowią tu członkowie kościoła etiopskiego, 35% muzułmanie, a 24% protestanci, w tym przede wszystkim zielonoświątkowcy). (Cdn.)
Roman Boryczko,
wrzesień 2023
Pomocne materiały, które przyczyniły się do powstania tekstu:
1/ https://www.cfr.org/global-conflict-tracker/conflict/conflict-ethiopia 28 sierpnia 2023
2/ https://defence24.pl/geopolityka/wojna-totalna-w-etiopii-analiza i ogłosiły powszechną mobilizację przeciwko Tigrajczykom.
3 /https://www.reuters.com/article/uk-ethiopia-conflict-region-factbox-idUSKBN27X0ZR
4/ https://omnatigray.org/foreign-involvement-in-the-war-on-tigray/
