Afganistan wciągany jest w chińską zależność gospodarczą (2)

X X X

Pan redaktor Łukasz Maziewski, w tekście umieszczonym na portalu o2.pl Zimna wojna tuż za rogiem? Moskwa nigdy z tego nie zrezygnowała opisuje sytuację związana z konferencją, gdzie „na spotkanie nie zostali zaproszeni przedstawiciele samych talibów”. Według szanownego redaktora głos na konferencji zabrała popierana przez USA antytalibańska opozycja na uchodźstwie. Wzywano m.in. do wywierania presji na talibów. Najwyższa Rada Narodowego Oporu w swoim liście nazwała ich „zagrożeniem globalnym” i poprosiła o pomoc w przeciwdziałaniu reżimowi.

Sięgając do internetowego wydania «Газета.uz» Gazeta.uz dowiaduję się zgoła odmiennych informacji. W spotkaniu uczestniczył  minister spraw zagranicznych Rządu Tymczasowego Afganistanu, Amir Khan Muttaki oraz przedstawiciele talibów, co dodatkowo zostało odnotowane na Twitterze  piórem zastępcy rzecznika MSZ Afganistanu, Hafiza Zia Ahmada. Imprezie przewodniczyła strona uzbecka. „Nam, najbliższym sąsiadom Afganistanu, najbardziej zależy na jak najszybszej stabilizacji sytuacji w kraju. Co więcej, czy nam się to podoba, czy nie, główny ciężar odpowiedzialności za ożywienie afgańskiej gospodarki i niesienie pomocy humanitarnej ludności afgańskiej spadł dziś na nasze barki”.

Strony wyraziły gotowość do udziału w projektach infrastrukturalnych i społeczno-gospodarczych w Afganistanie. Podczas spotkania głos zabrał także afgański minister spraw zagranicznych. „Światowa społeczność nie powinna ograniczać się do udzielania Afgańczykom jedynie pomocy humanitarnej – konieczne jest promowanie w kraju projektów gospodarczych i infrastrukturalnych, które staną się podstawą jego pokojowej przyszłości”. Minister zaznaczył, że format konsultacji krajów sąsiadujących z Afganistanem jest pożądany i „przyczynia się do wypracowania wspólnych podejść i działań, dotyczących aktualnej sytuacji w moim kraju”.

Afgański minister spraw zagranicznych, Amir Khan Muttaki zauważył w swoim przemówieniu, iż spotkanie w Samarkandzie „demonstruje nasze wspólne zaangażowanie na rzecz stabilności, bezpieczeństwa i dobrobytu gospodarczego naszego regionu (…). To wskazuje, że mamy wspólną przyszłość i musimy połączyć siły, aby w pełni wykorzystać szanse związane ze stabilnością i bezpieczeństwem oraz odpowiedzialnie reagować na wspólne zagrożenia. Afganistan jest gotowy do bliskiej i skoordynowanej współpracy z regionem”. Dodał, że talibowie mają nadzieję, iż kraje regionu będą wspólnie pracować nad stworzeniem warunków dla stabilności i dobrobytu gospodarczego w Afganistanie, aby pomóc Afganistanowi odgrywać konstruktywną rolę. „Jesteśmy również gotowi do wypełnienia naszych zobowiązań, jako odpowiedzialny rząd. W żadnym wypadku nie pozwolimy, aby Afganistan stał się areną negatywnych starć i nielegalnej rywalizacji”. Dwa lata po powstaniu obecnego rządu „nie było ani jednego poważnego incydentu bezpieczeństwa, który ma swoje korzenie w Afganistanie”.

Zaznaczył, że państwa regionu muszą zachować czujność, aby ich polityka wobec Afganistanu nie stała się ofiarą negatywnej propagandy i machinacji walczących mocarstw. „Na Afganistan należy raczej patrzeć przez pryzmat regionalnego bezpieczeństwa, stabilności i powiązań gospodarczych. Pozytywna i zdecydowana współpraca regionalna w sferze politycznej, bezpieczeństwa i gospodarki może być przydatna dla zabezpieczenia interesów zarówno Afganistanu, jak i całego regionu”.

X X X

Ministrowie rozmawiali również o koordynacji działań na rzecz „przeciwdziałania zagrożeniom terroryzmem, fundamentalizmem i handlem narkotykami z terytorium Afganistanu”. Odnotowano znaczenie promowania ujawnienia potencjału Afganistanu jako kluczowego czynnika wzajemnych powiązań regionalnych między Azją Środkową i Południową. W tym kontekście strony opowiedziały się za realizacją projektów infrastrukturalnych i społeczno-gospodarczych na terytorium Afganistanu z udziałem państw sąsiednich, co przyczyni się nie tylko do tworzenia nowych miejsc pracy, ale także do aktywniejszej integracji tej kraju w regionalne procesy gospodarcze.

Rosja i Chiny należą do nielicznych krajów, które utrzymują swoje misje dyplomatyczne w stolicy Afganistanu, Kabulu, od czasu przejęcia władzy przez talibów w sierpniu 2021 r. Moskwa przez lata pracowała nad nawiązaniem kontaktów z talibami, mimo że w 2003 roku uznała to ugrupowanie za organizację terrorystyczną i nigdy nie skreśliła z tej listy. Pekin wyraził także nadzieję, iż tymczasowy rząd Afganistanu będzie nadal aktywnie działał na rzecz realizacji interesów ludności i oczekiwań społeczności międzynarodowej co do otwartej i inkluzywnej struktury politycznej. „Mamy nadzieję, że afgański rząd tymczasowy będzie chronił podstawowe prawa i interesy wszystkich Afgańczyków, w tym kobiet, dzieci i wszystkich grup etnicznych”.

Dziewczęta obecnie nie mogą uczęszczać do szkoły powyżej szóstej klasy, a kobietom nie wolno studiować na uniwersytetach w Afganistanie. Władze przedstawiają ograniczenia w edukacji jako tymczasowe zawieszenie, a nie zakaz, ale uniwersytety i szkoły zostały ponownie otwarte w marcu bez studentek. Kobiety mają również zakaz wstępu do miejsc publicznych, w tym do parków oraz do większości form zatrudnienia. Kontrolujący od połowy sierpnia 2021 roku Afganistan talibowie ogłosili powstanie rządu tymczasowego. Premierem zostanie mułła Mohammad Hasan Achund, wicepremierem mułła Abdul Ghani Baradar, ważne ministerstwa obejmą mułła Mohammed Jagub i Siradżuddin Hakkani. Wszyscy to doświadczeni i wysoko postawieni przywódcy Talibanu.

Talibowie za swoich pierwszych rządów w Afganistanie w latach 1996-2001 nazywali państwo „Islamskim Emiratem Afganistanu” i również dziś przewidzieli dla kraju taką nazwę. Większość z członków nowego rządu to Pasztunowie – zauważa Al-Jazzera. „Nasz rząd nie będzie opierał się na jednej grupie etnicznej”. W składzie nowego gabinetu nie znalazła się żadna kobieta. Nowy rząd Afganistanu musi stosować się do szariatu, czyli prawa muzułmańskiego. „W przyszłości wszystkie kwestie, dotyczące rządów i życia w Afganistanie będą regulowane przez zasady Świętego Szariatu”.

Początek stycznia 2022 roku to ofensywa dyplomatyczna talibów. „Wzywam państwa muzułmańskie, by jako pierwsze oficjalnie uznały nasze rządy. Mam nadzieję, że po tym kroku będziemy w stanie szybko się rozwijać”. Obecnie rząd talibów nie jest uznawany przez żadne państwo świata. Gdy Taliban rządził Afganistanem w latach 1996-2001, jego władza była uznawana tylko przez trzy kraje: Pakistan, Arabię Saudyjską i Zjednoczone Emiraty Arabskie.

Roman Boryczko,

16.04.2023