W poszukiwaniu duchowości

Zapraszamy na otwarcie wystawy

IEVA EPNERE. PIRAMIDA I INNE HISTORIE

Ieva Epnere, z serii Ziemia niczyja – ziemia wszystkich ludzi, 2015

Piątek, 20. listopada o godz. 19:00
Miejsce Projektów Zachęty, Warszawa, ul. Gałczyńskiego 3

Widz, przychodzący na wystawę Ievy Epnere Piramida i inne historie, ma szansę skonfrontować najnowszy projekt artystki z wyborem jej wcześniejszych prac. Punktem wspólnym wszystkich wydaje się być próba uwidocznienia przez Epnere duchowego wymiaru sztuki.

Film Solo (2008) to portret podwójny — nauczycielki muzyki i chłopca, ćwiczącego pod jej kierunkiem śpiew. Ekstremalna fuga na jeden głos. Laima (2013) to kolejny w twórczości Epnere portret artysty. Śpiewaczka filmowana w zbliżeniu z różnych ujęć, wykonuje utwór młodej awangardowej kompozytorki — Eviji Skuke. Z kolei Wyrzeczenie (2014) traktuje o poszukiwaniu piękna i głębokim (mistyczno-religijnym) przeżywaniu sztuki. Jego bohaterem jest ksiądz, który służbę w katolickiej prowincji Suiti łączy z przywracaniem do życia unikalnych miejscowych tradycji (jak śpiew fauxburdonowy, który dzięki niemu stał się elementem mszy) i konserwowaniem zabytkowych ornatów. Na wystawie Ievy Epnere te trzy filmy pokazywane są jako sekwencja, w podziemnej części Miejsca Projektów Zachęty. Powtarzanie sekwencji tworzy rytuał. Skupienie i emocje wywołane przez to powtarzanie stanowią jego esencję. Rodzajem wstępu dla tej grupy portretów filmowych jest prezentowany w sąsiednim pomieszczeniu cykl czarno-białych przejmujących fotograficznych portretów innych artystów— cyrkowców. Wnikliwe oko autorki rejestruje wyćwiczone (choć nie zawsze piękne) ciała, tandetność anturażu, szczególną bliskość między ludzkimi i zwierzęcymi partnerami.

Wystawa Ievy Epnere w MPZ bawi się chronologią. Zwiedzanie widz zaczyna od najnowszego projektu artystki, zatytułowanego Piramida (2014), zainspirowanego jej pobytem na Spitzbergenie, w opuszczonej poradzieckiej bazie/kopalni węgla o tej samej nazwie. Ośrodek działał od lat 40. XX jako propagandowa wizytówka komunistycznego systemu. Artystka zastała go w stanie bezruchu, opuszczenia, odcięcia od świata. Sfotografowała i sfilmowała zapierającą dech w piersiach otaczającą przyrodę — z majestatyczną górą w kształcie piramidy, przeoranej maszynami wydobywczymi; wykładane drewnem ulice-kładki, opuszczone budynki, pomieszczenia pełne przedmiotów, które budowały tamtą, sowiecką rzeczywistość. Ieva Epnere nie byłaby sobą, gdyby nie skonfrontowała martwych obrazów z historiami ludzi, rzuconych przez los w to niezwykłe miejsce. Stanowiące ważną część filmu rozmowy z nimi odsłaniają różne ludzkie losy, naznaczone historią. Łączy je fascynacja tym szczególnym miejscem położonym na końcu świata, poza cywilizacją i czasem; swoisty kult, jakim je otaczają. Po raz pierwszy wątki obecne w Piramidzie pojawiły się na wystawie indywidualnej artystki w Kim? Contemporary Art Centre w Rydze, w sierpniu tego roku.

Projekt został zrealizowany z użyciem różnych środków. Poza wspomnianym filmem, ekspozycję tworzą różnej skali fotografie — oprawione w ramy, a także umieszczane bezpośrednio na ścianie lub wydrukowane na tkaninie i rozrzucone na podłodze (jak pogniecione szmatki czy kryształy lodu). Elementy odnoszące się do lodowcowych krajobrazów znajdziemy także we fragmentach architektury ekspozycji.

Specjalne podziękowania dla Ambasady Republiki Łotewskiej w Rzeczypospolitej Polskiej.

Kuratorka: Magda Kardasz
Współpraca: Karolina Bielawska

Wystawa prezentowana będzie w dniach 21.11.2015 – 17.01.2016