Pan Krauze uczy fruwać
Zachęta – Narodowa Galeria Sztuki
zaprasza na wernisaż wystawy w piątek, 21. lutego o godz. 19:00.
Otwarcie poprzedzi spotkanie z artystą i kuratorką na wystawie o godz. 12:00.
Lekcja fruwania to wystawa Andrzeja Krauzego, wybitnego polskiego rysownika od prawie czterdziestu lat mieszkającego i tworzącego w Londynie.
W Polsce Krauze znany jest przede wszystkim jako twórca satyryczny. Starsi czytelnicy pamiętają jego prace z lat siedemdziesiątych, zamieszczane na łamach Kultury. Niezwykle wówczas ważne dla oddania nastrojów epoki. Jednak wystawa skupia się wokół innego okresu twórczości. Głównym wątkiem konstruującym ideę pokazu jest ilustracja i rysunek, tworzone dla gazet w okresie ostatnich 30 lat. W szczególnym dla tego medium czasie – burzliwego rozwoju prasy, ale też powolnego schyłku formy papierowej i zamiany nośnika na format cyfrowy.
Lekcja fruwania gromadzi wszystkie oryginalne rysunki powstałe podczas trzydziestoletniej współpracy artysty z brytyjską gazetą The Guardian. Koncentracja na jednym tylko czasopiśmie, wybranym spośród wielu, z którymi współpracował, pozwoli nie tylko przyjrzeć się różnorodności form rysunkowych i przemiany stylu, ale też lepiej prześledzić zmiany formy wizualnej samej gazety jako medium. Zmiany rozkładu, pączkowanie dodatków lub wciąganie ich w obręb wydania głównego, zmniejszenie formatu – tabloidyzacja: zmiany proporcji między tekstem a ilustracją, ilustracją a fotografią czy wreszcie wprowadzanie koloru i powolne przechodzenie w stronę informacji internetowej.
Wszystko to miało także wpływ na sam rysunek – jego styl, miejsce i charakter. Jednocześnie jest widzialną oznaką ogólnoświatowych przemian – tych politycznych czy ekonomicznych – kolejnych boomów i kryzysów finansowych, lecz także zmian w dystrybucji, doborze i odbiorze samej informacji. Gdzie potęga, ale i okrucieństwo czwartej władzy zdają się ustępować miejsca dostępności oraz bezwzględności Internetu.
Rysunki Krauzego to nie tyle rysunki satyryczne (określenie dość ograniczające nawet w ramach tego gatunku) a uniwersalne komentarze bez słów, ilustracje, alegorie – czasem wprost nawiązujące do tematu prasowego artykułu, często jednak będące swobodną interpretacją całych wątków. Niejednokrotnie autonomiczne dzieła.
Instalacja-archiwum przedstawiająca zespól rysunków Guardianowskich zestawiona jest z seriami prac bardziej osobistych, tworzonych w pracowni, dla siebie. W Zachęcie można zobaczyć po raz pierwszy prezentowany w całości autobiograficzny cykl Mr Pen. His life and work/ Pan Pióro. Jego życie i twórczość czy Unfinished Biography of Mr Pen/ Niedokończona biografia Pana Pióro. A także – będące swoistymi arcydziełami rysunku – wycinanki, w których narzędzie pracy artysty pióro ze stalówką zastępuje… skalpel.
Tytuł Lekcja fruwania odwołuje się do pracy dyplomowej Andrzeja Krauzego z 1974 roku – filmu animowanego – jedynej pokazywanej pracy artysty z lat 70. Ale jest też metaforycznym podsumowaniem całej twórczości i biografii twórcy.
Wystawie towarzyszy bogato ilustrowana publikacja, wydana przez Państwowy Instytut Wydawniczy.
Kuratorka: Hanna Wróblewska
Współpraca: Marta Miś
Projekt ekspozycji i identyfikacji wizualnej: Lotne Studio
Partnerzy wystawy: Filmoteka Narodowa – Instytut Audiowizualny, British Council, Włoski Instytut Kultury w Warszawie
Wydawca książki towarzyszącej wystawie: Polski Instytut Wydawniczy
Partnerzy książki: Polski Holding Nieruchomości S.A., PKP Cargo
Wystawa prezentowana będzie w dniach: 22.02 -17.05.2020
