Pamiętamy o Kochanowskim śląskiej poezji

Pieśń towarzyska

 

[…] Niech tedy przy szklance,

i przy pogadance,

W zgodzie i szczerości,

Brzmi polski śpiew!

Niechaj sarka, kto chce z zazdrości,

Nas zmieszać nie zdoła;

Zgoda, wino, piosnka wesoła ogłusza gniew!

Na pojdeme do dom,

az rano,

Az bude switano.

Na pojdeme do dom,

az bude den […]

 

(Wybrany fragment wiersza)

 

W refrenie tej pieśni zawarte są słowa morawsko-śląskie. Piosenka ta była bardzo popularna a refren znany był na całym Górnym Śląsku. Śpiewano więc pieśniczki do słów księdza Damrota przy wielu okazjach: na weselach, combrach czy szkubkach. Widzimy, jak bardzo ubogacona była mowa śląska wieloma słówkami, zaczerpniętymi z czeskiego czy morawskiego języka. Ksiądz Damrot pisząc starał się podkreślić naszą śląską gościnność i przyjazny stosunek dla sąsiadów, bo nie powinno się na Śląsku używać słowa „obcych”, za takich bowiem nigdy tu nikogo nie uważano).

 

Pilchowice uczciły 175. rocznicę urodzin ks. Konstantego Damrota – Kochanowskiego śląskiej poezji…

 

Dbałość i staranie o zachowanie swojej kultury a równocześnie uszanowanie i poszanowanie dla wszystkiego, co jest nam mało znane – tacy jesteśmy, a ksiądz Damrot był tym, który potrafił wyrazić te myśli w poezji więc także:

Z tej okazji 24. października odbyła się już VIII edycja konkursu poezji im. Konstantego Damrota, której organizatorami było Stowarzyszenie Pilchowiczanie Pilchowiczanom, Gminna Biblioteka Publiczna, będąca fundatorem części nagród w konkursie oraz GOK Pilchowice. Urząd Gminy Pilchowice reprezentowała sekretarz gminy, pani Dagmara Dzida, która jak wspomniała pani prezes Anna Surdel – stała się dobrym duchem wielu imprez. Obecny był też sołtys Pilchowic – Józef Nierychło z małżonką.

OSOBY, KTÓRE NAPĘDZAJĄ KULTURALNĄ LOKOMOTYWĘ W GMINIE PILCHOWICE. BRAK TYLKO PANI PREZES – ANNY SURDEL I NASZEJ MADZI OLESZOWSKIEJ… JAK ZWYKLE ZABIEGANE…

Sala pilchowickiej OSP pękała w szwach – dosłownie. Nie zawiedli mieszkańcy, rodzice, obecni byli także nauczyciele i wychowawcy.

MARZENIA RZADKO WPRAWDZIE – ALE SIĘ SPEŁNIAJĄ. TAK CZY INACZEJ – WARTO DLA NICH ŻYĆ

MAGDALENA OLESZOWSKA ZE SWOIMI DZIEWCZYNAMI

ROŚNIE NAM MŁODE POKOLENIE POETÓW I PIOSENKARZY. TALENTÓW CI WSZĘDZIE DOSTATEK, TO PRAWDA – LECZ TO DZIĘKI TAKIM OSOBOM, JAK TE NA ZDJĘCIU, PEREŁKI WYPŁYWAJA NA POWIERZCHNIĘ

W jury konkursu zasiedli: pan Winfryd Ficoń – radny powiatu gliwickiego (przewodniczący), pani mgr Teresa Bochenek – dyrektor Miejskiej Szkoły Podstawowej z Oddziałami Integracyjnymi nr 2 w Knurowie oraz pani mgr Mariola Serafin – nauczyciel j. polskiego Zespołu Szkół w Pilchowicach.

Prowadzenie: pani Magdalena Oleszowska.

Do tegorocznego konkursu przystąpiło 31 uczestników w trzech kategoriach wiekowych.

GMINA BEZ PODZIAŁÓW NA LEPSZYCH I GORSZYCH, MŁODYCH CZY STARYCH. MŁODZI I STARSI – WSZYSCY WSPÓLNIE ROBIĄ DOBRĄ ROBOTĘ…

Należy podkreślić wysoki poziom konkursu – zarówno w kategorii „Szkoły Podstawowe” jak „Gimnazjum”. Przygotowaniem młodzieży zajmowały się mgr. Mariola Serafin oraz mgr Jolanta Rak.

Swój dorobek poetycki prezentowały dzieci, młodzież a także osoby dorosłe. Regulamin konkursu pozwalał na dość swobodny dobór tematyki, toteż mieliśmy okazję usłyszeć np. wiersze, poświęcone krajobrazom, otaczającym gminę Pilchowice… Było o jesieni, tęsknocie i miłości.

W kategorii wiekowej „Szkoły Podstawowe”:

I miejsce zdobył Michał Zientek (kl. V, SP Stanica) – „Kraina bajek”.

II miejsce zdobyła Weronika Ścieranka (kl.VI, SP Pilchowice) – „Na wakacje”.

III miejsce – Aleksandra Radomska (kl. IV, SP Pilchowice) – „Żaba”.

Wyróżnienie Jakub Dzida (kl. VI, SP Pilchowice)  – „Moje marzenia”.

 

W kategorii wiekowej „Gimnazjum”:

I miejsce – Julia Kruczyńska (kl. III, Gimnazjum Pilchowice) – „Ekstremum”.

II miejsce – Aleksandra Malanowska (kl. II, Gimnazjum Pilchowice) – „Pierwszy raz”.

III miejsce – Klaudia Urbanik (kl. I, Gimnazjum Pilchowice) – „Dom”.

Wyróżnienie – Monika Madeja (kl. III, Gimnazjum Pilchowice) – „Dom rodzinny”.

 

Kategoria wiekowa „Osoby dorosłe”:

I miejsce – Janina Wymysło (Wilcza) – „Autobiografia”.

II miejsce – Paweł Ćwielong (Pilchowice) – „Trudny wybór”, „Cyganie”.

II miejsce – (nie przyznano nagrody III) – Krystyna Madeja (Wilcza) – „Na poddaszu”.

9 dziewcząt, należących do Chóru Wsi Pilchowice ubiegało się o nagrodę publiczności, którą zdobyła Julia Kołodziej. W konkursie dziewczęta wykonywały utwory Agnieszki Osieckiej.

Nie bez przyczyny w Pilchowicach organizowane są od wielu lat spotkania i konkursy, poświęcone twórczości i życiu śląskiego księdza-poety. To właśnie w tej miejscowości ks. Damrot spędził ostatnie lata swojego życia, do końca aktywnie uczestnicząc w życiu parafii.

Do samego końca także nie wypuszczał z rąk pióra. Pewnie to on stał się siewcą – na urodzajnej pilchowickiej glebie zasiał ziarno ludzkiej wrażliwości na to, co w życiu najpiękniejsze: poznawanie języka duszy i przelania jej słów na papier.

Nie jest przesadą twierdzenie, że tak właśnie jest, bowiem zarówno Pilchowice jak ościenne miejscowości słyną z utalentowanych muzycznie i poetycko mieszkańców. Nie brak tu także malarzy i rzeźbiarzy, a na koniec takich, którzy o tym piszą i dokumentując, pozwalają w ten sposób przetrwać lokalnej kulturze – by historia śląskiego duchownego, poety (i po części budowniczego śląskiej kultury) nie poszła w zapomnienie.

Tadeusz Puchałka

Zdjęcia: A. Knapik i T. Puchałka