Gonzalo Lira – nigdy nie mów prawdy! Za niewygodną prawdę można dziś umrzeć! (2)

X X X

Po rosyjskiej inwazji wojskowej na Ukrainę 24. lutego 2022 r. Lira przeniósł większość swoich zainteresowań i komentarzy na temat tego konfliktu. Dziennikarz był albo odważny, albo wielce naiwny, mieszkając na stałe w kraju do cna skorumpowanym, gdzie nigdy nie wiadomo czy władza nie zachowa się w skrajny sposób. Treść publikacji i wystąpień Liry była mocno prorosyjska i zawierała pochwały rosyjskich działań wojskowych, zaprzeczał on rosyjskim atakom rakietowym, a także twierdził, że strona ukraińska nęka niepokornych, zachodnich dziennikarzy.

Gonzalo Lira zaprzeczył faktowi masowych mordów na ludności cywilnej w Buczy i innych ukraińskich miastach, ujawnił miejsce pobytu zachodnich dziennikarzy i ukraińskiego personelu wojskowego oraz ich tożsamość. Lira bronił motywów Putina, argumentując, iż Rosjanie dokładają wszelkich starań, aby nie niszczyć infrastruktury cywilnej ani nie szkodzić ludności cywilnej. Co więcej, według The Daily Beast Gonzalo Lira obwinia Ukrainę za atak Rosji, nazywając tę wojnę „jedną z najwspanialszych inwazji w historii wojskowości”. Na swoich kontach YouTube, Telegram i X (Twitter) blogger rozpowszechnił szereg teorii spiskowych, w tym twierdzenia Rosji, że na Ukrainie znajdują się „amerykańskie laboratoria broni biologicznej”. Groziło mu wiele lat więzienia za naruszenie art. 436-2 Kodeksu karnego Ukrainy, za takie treści na podstawie ukraińskiego prawa na czas wojny, oskarżając go o „zastępcze zamiary, mające na celu produkcję, dystrybucję materiałów zawierających uzasadnienie, uznanie za zgodne z prawem, zaprzeczanie zbrojnej agresji Federacji Rosyjskiej na Ukrainę… a także usprawiedliwienie, uznanie za zgodne z prawem czasowej okupacji części terytorium Ukrainy.”

Według doniesień został także oskarżony o publikowanie filmów wideo z twarzami ukraińskich żołnierzy, mimo iż wiele takich filmów jest swobodnie dostępnych w Internecie i publikowanych przez serwisy informacyjne. Centrum Komunikacji Strategicznej i Bezpieczeństwa Ukrainy SPRAVDI dodało, że przed publikacją materiału w mediach społecznościowych Lira sfilmował siebie, jak obraża ukraińskich żołnierzy. 3. kwietnia 2022 roku prokurator generalna Ukrainy, Iryna Wienediktowa poinformowała, że w Buczy na obrzeżach Kijowa i sąsiednich osadach wydobyto ciała 410 cywilów po wycofaniu się wojsk rosyjskich. Taras Szaprawski, przewodniczący Rady Miejskiej Buczy, powiedział Newsweekowi: „Mamy oficjalne dane potwierdzające śmierć 422 cywilów z rąk rosyjskich okupantów”.

W lipcu Lira zamieścił wpis na X, dawniej Twitterze, że został „aresztowany za moje filmy na YouTube” i dodał: „Moim przestępstwem jest kręcenie filmów krytycznych wobec Zachodu i jego zastępczego reżimu w Kijowie – oraz tego, jak niszczą Ukrainę”.

Chilijski dziennikarz i vlogger, Gonzalo Lira, który zniknął w Charkowie 15. kwietnia 2022 r. i został uznany za zmarłego, pojawił się po tygodniu nieobecności w Internecie w transmisji na żywo na kanale YouTube. Wywiad z dziennikarzem 22 kwietnia opublikował jego kolega Alex Christoforou. Chilijczyk oświadczył, iż znajduje się w Charkowie i na polecenie lokalnych władz ma zakaz opuszczania miasta. Ujawnił także, że przed tygodniem zatrzymały go ukraińskie służby specjalne i zabrały mu cały sprzęt, ale właśnie został zwolniony z aresztu śledczego. „Nie mam telefonu komórkowego ani dostępu do poczty e-mail. Kupiłem laptop, więc kontaktuję się z moją rodziną, bliskimi osobami” – tłumaczył Gonzalo Lira. Blogger zapewnił o swoim dobrym samopoczuciu: „Chciałbym powiedzieć, iż pod względem fizycznym jestem w porządku, jestem tylko trochę roztrzęsiony. Zostałem złapany przez Służbę Bezpieczeństwa Ukrainy w piątek, około godziny 13:00 czasu lokalnego. Nie mam nic do powiedzenia poza tym, że nic mi nie jest i dziękuję za troskę”. Swoich zwolenników ostrzegał, iż jeśli zniknie na dłużej niż 12 godzin, to znaczy, że został złapany przez SBU. Po zniknięciu Liry z Internetu 15. kwietnia użytkownicy mediów społecznościowych z całego świata uruchomili hashtag #WhereIsGonzaloLira. Pojawiły się pogłoski o jego zaginięciu i prawdopodobnej śmierci. Wtedy to był fake news.

Służba Bezpieczeństwa Ukrainy dokumentowała działania Liry i przekazała bloggerowi zawiadomienie o podejrzeniu przestępstwa. W maju 2023 roku sąd zastosował dla niego środek zapobiegawczy w postaci tymczasowego aresztowania z możliwością zwolnienia za kaucją. Początkowo został zwolniony w areszcie domowym po wpłaceniu kaucji i mógł funkcjonować dalej w domu. Lira nielegalnie na motocyklu próbował wydostać się z Ukrainy na Węgry 31. lipca, by uzyskać w tym kraju status uchodźcy politycznego, został jednak złapany przez ukraińskich mundurowych. Lira został ponownie aresztowany za złamanie warunków zwolnienia za kaucją i osadzony w ukraińskim więzieniu. (Cdn.)

Roman Boryczko,

luty 2024