SZKUBKI NA DNIU SENIORA W PILCHOWICACH
Dzień Seniora w Pilchowicach tradycyjnie obchodzony jest z wielką pompą. W tym czasie hala sportowa miejscowej szkoły zamienia się w biesiadną izbę. Tegoroczna uroczystość nie mogła zatem wyglądać inaczej. Stoły, zastawione wszelakim jadłem i słodkościami, czekały na swoich szczególnych gości. Wójt Gminy Pilchowice a także pracownicy urzędu powitali pilchowickich seniorów, był czas na wspomnienia, bo to przecież nikt inny, tylko oni, nasi Seniorzy, czynią starania, by tradycje, zwyczaje i kultura nie poszły w zapomnienie. Jak zwykle wiele ciepłych słów skierował do tej starszej społeczności sołtys Józef Nierychło, którego nazywają tu nie bez przyczyny „dobrym duchem pilchowickiej diaspory”.
W części artystycznej tego wieczoru, tradycyjnie nie mogło zabraknąć akcentów rozrywkowych, a także inscenizacji, mających na celu przypomnienie szanownej społeczności o tym, jak to drzewiej na Górnym Śląsku bywało.
Szkubki pod dachem szkoły w Pilchowicach, przedstawił szkolny kabaret pod kierownictwem mgr Marioli Serafin. A wszystko zgodnie z ówczesną procedurą. – Ja trza spomnieć, – że szkubanie poczynało se dycko jak już dziyń krotki nastoł. Zbiyraly se w jedny chałpie baby, frelki, nikej dziołszki w jedny izbie. Kożdo gospodyni przinosiyła coś ze sobom – pra. Skuli tego szkubki to boł niyjako pedzieć taki festiwal i przeglond kobiycych majsterskich a gospdarskich umiejyntności. Gospodyni na jednym ze stołow wysypała piyrze do szkubanio, kobiyty siodały wele tego warsztatu i poczynały drzyć piorka, a godki przi tym, a larma choćby niyjaki babski comber, do kerego jeszcze przeca daleko. Darło se piyrze dycko coby modo frelka miał,a na ślubne wiano, bez tego do łoltorza ani rusz... – Ja, tera coś dlo chopow ciekawego – na drugim stole gospodynie, co prziszły szkubać, stawiały swoje gospodarske cuda co same zrychtowały, We zbonkach kakał szale, tyj łod gorolki (bo tyn boł nejlepszy, zdrowy na wszysko i na to coby chop niy przespoł nejlepszego czasu tyż), a nikej znodła se nawet bon kawa. Na talyrzach kołocz ze syrym, makowiec z ruzynkami z jabkami i koniecznie zista i to niy jedna, jedne bronotne tak zwane murzinki inksze polone cukrym, wszyskigo łopisać niy idzie, bo już mi se ślypia maślane robiom, toż niy spominom dali. – Ja trza nadmiynić, że chopiskom nic do szkubkow było, mieli wtedy inksze zajyncia (fusbal, skat, abo tak zwane zakropianie chroboka). Coby niy było za spokojnie, jak już piyrze boło rozsute na stole, a kobiyty były fest nakryncone tym darciym, tak powiydzmy pod koniec tego wieczora, karlusy mode na ukrodka wlajzowali do izby i wrobla wpuszczali, jednego abo pora tych ptoszkow, toż możecie wiedzieć, co se w tyn czos robiyło. Wroble na tyn stoł, rejwach, że dej Boże zdrowie. Piyrze w lufcie, na ziymi, larmo jak w szynku przi tyjce. Ja, telewizorow niy było, to se ludzie rozrywka sami rychtowali. Śmiychu było, a mode karlusy zaś mieli niyjako okazjo coby se z frelkom pochichrać, a dali tego tymatu niy bydymy roztrzonsać – pra…
Zwyczaj ten został przedstawiony publiczności na tegorocznym Dniu Seniora, a nie była to jedyna niespodzianka, którą przygotowała na tę okoliczność pilchowicka młodzież. Zachowanie tradycji, obyczajów, stanowi podstawę do tego, by trwać w świadomości kim jesteśmy, skąd wyrastają nasze korzenie, ważne jest także, by starsi przekazywali swoją wiedzę o tym, jak było kiedyś, dzieciom i młodzieży. Z tą kwestią nie mają problemu mieszkańcy Pilchowic, bowiem pamiętają o tym Staroszki i Starki, a także pasjonaci górnośląskiej kultury w miejscowej szkole.
Trudno szczegółowo opisywać bogaty program artystyczny, prezentowany przez wiele grup młodzieży, skoro jesień już zawitała i listopad w połowie swojej kalendarzowej drogi – wydaje się więc, że szkubki to temat, który powinniśmy opisać nieco szerzej, co też czynimy, lecz na słowa uznania zasługują jak zwykle wszyscy, zaś Seniorom życzymy dalszych lat życia w zdrowiu. I radości z wnuków, ma się rozumieć, jak łzy – to tylko radości – i wiele czasu na wspomnienia w gronie najmłodszych mieszkańców, bo to najlepsza dla nich lekcja.
Na koniec wspomnijmy o tych, bez których ta wielka uroczystość nie mogłaby się odbyć. Tak naprawdę, co podkreślał sołtys, podziękowania należą się wszystkim i trudno wymieniać każdego z osobna. Szczególne słowa uznania należą się wychowawcom oraz dyrekcji ZS Pilchowice a także wspaniałej młodzieży, która nie zawiodła i tym razem – dodał na koniec sołtys Pilchowic.
Potkomy se w tym samym miejscu na bezrok, toż PYRSK.
Zdjęcia i tekst:
Tadeusz Puchałka
