Skrajnie prawicowe Siły Obronne Izraela działają jak… zbrodniarze wojenni, jak hitlerowcy! (2)

Instytut Prawa Międzynarodowego w roku 2003 wydał opinię, dotyczącą pomocy humanitarnej, która w pkt. II (zatytułowanym: Prawo do pomocy humanitarnej) stwierdza: 1. Pozostawienie ofiar katastrofy bez pomocy humanitarnej stanowi zagrożenie dla praw człowieka oraz obrazę jego godności, dlatego jest naruszeniem podstawowych praw człowieka. 2. Ofiary katastrofy są uprawnione do żądania i otrzymania pomocy humanitarnej. O pomoc w imieniu ofiar mogą się zwrócić członkowie grupy, władze lokalne i regionalne, rząd państwa dotkniętego [katastrofą] oraz organizacje krajowe i międzynarodowe. 3. Pomoc humanitarną należy zaoferować i – jeśli zostanie zaakceptowana – dystrybuować bez dyskryminacji, biorąc pod uwagę potrzeby najbardziej narażonych grup.

Pamiętajmy, że ludzie w oparciu o siłę humanizmu i empatii muszą krzyczeć, iż  prawo do pomocy humanitarnej to niezależnie ukształtowane prawo człowieka! Istnienie prawa do pomocy humanitarnej ma swoje niezaprzeczalne podstawy we współczesnym prawie międzynarodowym. Doświadczenie współczesnych konfliktów zbrojnych jednoznacznie wskazuje, że główną kategorię ofiar, wymagających pomocy, stanowi ludność cywilna. Regulaminy haskie zawierały ponadto 15 artykułów na temat sytuacji terytoriów okupowanych i – w wąskim zakresie – ludności cywilnej na tych terytoriach, jednak żadne z tych postanowień nie odnosiło się do pomocy humanitarnej na rzecz cywilów. Pierwsze przepisy, regulujące bezpośrednio sytuację cywili, znalazły się dopiero w KG IV z 1949 r., w następstwie tragicznych doświadczeń II wojny światowej, podczas której straciło życie 24 mln osób cywilnych, co stanowiło 48% wszystkich zabitych. Cztery konwencje genewskie z 1949 r. o ochronie ofiar wojny oraz dwa protokoły dodatkowe z 1977 r. stanowią dzisiaj niewątpliwie najważniejsze źródło określające prawa i obowiązki wszystkich kategorii beneficjentów, a także dawców pomocy humanitarnej, w sytuacji konfliktu zbrojnego. 

W przypadku terytorium okupowanego art. 55 KG IV potwierdza ogólną zasadę, iż zaopatrzenie ludności cywilnej w żywność i środki lecznicze jest obowiązkiem państwa, które dokonuje okupacji i to ono powinno „sprowadzać żywność, zapasy lecznicze i wszelkie inne konieczne artykuły, jeżeli zasoby terytorium okupowanego są niewystarczające.” Jeśli okupant nie jest w stanie należycie zaspokoić potrzeb ludności, ma obowiązek, wynikający z art. 59 KG IV, wyrażenia zgody na przyjęcie pomocy ze strony innego państwa lub bezstronnych organizacji humanitarnych i ułatwienia przeprowadzenia tej akcji „w miarę swoich możliwości”.

Akcje międzynarodowej pomocy nie zwalniają okupanta z obowiązków określonych w art. 55 KG IV, a rozdział żywności, środków leczniczych, odzieży i ewentualnie innych przedmiotów, umieszczonych w przesyłkach, ma być dokonywany pod kontrolą międzynarodową, której zasady zostały szczegółowo przedstawione w art. 61 KG IV. Inne państwa są zobowiązane do wyrażenia zgody na transporty pomocy humanitarnej przez swoje terytoria oraz do zapewnienia tym transportom ochrony. (Cdn.)

Roman Boryczko,

kwiecień 2024