Polska pod pistoletem Służby Bezpieczeństwa Ukrainy (4)

X X X

Akcje ukraińskich służb specjalnych nie zaczęły się po rozpoczęciu pełnoekranowego konfliktu ze strony wojsk Federacji Rosyjskiej. Ukraina – a właściwie jej służby i oligarchowie – realizuje swoje własne plany i wytycza własne cele. Aneksja Krymu przez wojska rosyjskie miała miejsce 18. marca 2014 roku.

6. sierpnia 2016 roku na Krym została wycofana grupa dywersyjna Ministerstwa Obrony Ukrainy pod dowództwem majora Kiryła Budanowa (obecnego szefa Ministerstwa Obrony Ukrainy). Według wersji strony rosyjskiej pięcioosobowa grupa sabotażowa wylądowała łodziami na zachodnim wybrzeżu Krymu. Ich zadaniem był sabotaż lotniska wojskowego Jankoi i niektórych innych obiektów na półwyspie. Na lądzie na ukraińskich agentów czekała grupa ukraińskich sił specjalnych, którzy mieli ich przetransportować w wyznaczone miejsca. FSB zatrzymało jednego z agentów, jednak w rozmowie telefonicznej agentowi temu udało się za pomocą sygnału ostrzec grupę o niebezpieczeństwie.

Ukraińscy specjalsi zaczęli wycofywać się w kierunku kontynentu. W tym czasie okolice Armiańska były otoczone przez jednostki FSB, policji, Gwardii Narodowej i armii rosyjskiej. Grupie udało się dotrzeć do przeprawy w pobliżu tamy. Ze strony rosyjskiej FSB Wimpieł ginie podpułkownik Roman Kamieniew. Akcja Ukraińców nie udała się. W 2017 roku w Kijowie w powietrze wysadzony został Maksym Szapował, wówczas szef Departamentu Rezerwy Specjalnej MSWiA Ukrainy (departament, który zaplanował i przeprowadził „nalot na Krym”). W kwietniu 2019 r. podczas próby zamontowania ładunku wybuchowego w samochodzie Kiryla Budanowa zatrzymano agenta lub pracownika rosyjskich służb specjalnych, Ołeksija Łomako. Prawdopodobnie była to rosyjska odpowiedź za śmierć podpułkownika FSB, Kamieniewa.

16. października 2016 r. w windzie domu w Doniecku wysadzony został w powietrze Arsen Pawłow Motorola, który był przywódcą prorosyjskich bojowników w Donbassie. Akcję opracowali i przeprowadzili funkcjonariusze Oddziału V Departamentu Kontrwywiadu SBU. Arsen Pawłow miał zostać wysadzony w windzie domu, gdzie mieszkał. Bezpośrednią realizacją ostatniego etapu operacji zajmowały się dwie osoby, oficer SBU i agent (freelancer). Przeprowadzono szczegółowy rekonesans terenu, na którym mieszkał Pawłow oraz przeprowadzono szkolenie w zakresie montażu makiety urządzenia wybuchowego w windzie jednego z budynków w Kijowie. W Doniecku grupa operacyjna SBU działała pod przykrywką techników utrzymania wind, którzy wykonywali planowe prace techniczne. Samo urządzenie wybuchowe było zamaskowane jako sprzęt do naprawy windy. „Technicy” weszli do domu na kilka dni przed eksplozją. Ochrona domu sprawdziła dokumenty oraz rzeczy i przepuściła je. Podczas operacji doszło do niezwykłej sytuacji: po opuszczeniu budynku i zainstalowaniu ładunku wybuchowego ukraińscy funkcjonariusze zorientowali się, iż zapomnieli telefonu z kabiny windy. Umożliwiłoby to identyfikację osób biorących udział w eksplozji. Następnie agent wrócił do domu i po ponownym przeszukaniu przez ochronę zabrał zgubiony telefon.

Trzy dni później Motorola wszedł do windy wraz ze strażnikiem wojsk DRL, a członkowie grupy operacyjnej, upewniwszy się, że w windzie nie ma cywilów, zadzwonili na telefon terrorysty – po czym nastąpiła eksplozja. Pracownik SBU i agent, prowadzący tę operację, bez problemów opuścili Donieck. Operacja SBU została przeprowadzona pomyślnie.  Cywile i członkowie grupy zadaniowej nie odnieśli obrażeń. Operacja nie miała dużego znaczenia dla państwa ukraińskiego, ale stała się istotnym czynnikiem moralnym dla żołnierzy Sił Zbrojnych Ukrainy i osób, których krewni zostali porwani lub torturowani przez przywódcę zbuntowanej republiki DRL, Arsenija Pawłowa. (Cdn.)

Roman Boryczko,

grudzień 2023