Muzealnik niepokorny przy Damrota 5
19. lutego 2018 r.
Spotkanie autorskie Leszka Jodlińskiego*, Dyrektora Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu przy Damrota 5 w Pilchowicach.
[…] Dziennik księdza Franza Pawlara. Górny Śląsk w 1945 roku. Opis pewnego czasu powstał podczas mojej emigracji w Opawie. Wydany w 2015 roku w wydawnictwie Silesia Progress, zdobył ogromne zainteresowanie czytelników. Sprzedano ponad 1400 jego egzemplarzy.
Oficjalnym uhonorowaniem znaczenia diariusza, prowadzonego przez księdza Pawlara, było między innymi zdobycie pierwszego miejsca w plebiscycie internautów na najlepszą książkę historyczną I półrocza 2016 roku w kategorii Historia zebrana […].
[…] Liczne spotkania autorskie, głosy krytyki i recenzje prasowe utwierdzały mnie w przekonaniu, że Dziennik na zawsze wpisuje się w historię tego, co można nazwać historią osobistą mieszkańca Górnego Śląska i doświadczeniem roku 1945 na Górnym Śląsku […]. (Wybrany fragment Słowa wstępu do drugiego wydania [s. 14]).
Środa, 17. stycznia 1945:
[…] Tak jak się umówiliśmy, spotkałem się z moim najmłodszym bratem Josefem na dworcu w Heydebreck. Ten, w związku z kończącym się terminem urlopu, odważnie postanawia powrócić na front wschodni. Ma się zgłosić do oddziału frontowego w Krakowie. Towarzyszę mu do Gleiwitz. Tam od powracających z Krakowa żołnierzy dowiadujemy się, że Kraków jest już w rosyjskich rękach! Niechętnie powracam myślami do często słyszanych w tych dniach słów, że gdy padnie Kraków, stracony będzie również Śląsk […]. (Wybrany fragment – rozdział I Ostatnie dni przed wkroczeniem Rosjan [s. 24]).
Leszek Jodliński* – historyk sztuki, menedżer kultury; w latach 2003-2008 dyrektor Muzeum w Gliwicach, w latach 2008-2013 dyrektor Muzeum Śląskiego w Katowicach; dyrektor Roku Polskiego w Austrii. 2002-2003; wykładowca na Uniwersytecie Śląskim i Jagiellońskim z muzeologii i prawa muzeów. Ekspert rad muzeów i ciał doradczych w dziedzinie promocji kulturalnej. Laureat Nagrody im. Wojciecha Korfantego w 2013 roku oraz nagrody Śląska Rzecz (2011) za współtworzenie stałej trasy zwiedzania dla osób niewidomych i niedowidzących w Muzeum Śląskim. Od 2016 roku dyrektor Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu.
Autor tłumaczenia niesamowitych w swej wymowie dzienników ks. Pawlara, opatrzonych własnymi komentarzami, a także bogatym materiałem zdjęciowym, również jego autorstwa. Uważany jest w kręgu historyków, a także wielbicieli jego publikacji, jako „muzealnika niepokornego”, który częstokroć na przekór tak zwanej poprawności politycznej, potrafi wyłuskać niewygodną, często też jakże gorzką prawdę – zarówno o ludziach jak też burzliwej, a zarazem trudnej do zrozumienia przez wielu historii górnośląskiej ziemi.
Spotkanie, którego organizatorem było Stowarzyszenie Pilchowiczanie Pilchowiczanom, odbyło się w dniu 19. lutego w sali wizytowej Domu Kultury przy Damrota 5 w Pilchowicach i miało na celu zapoznanie czytelników z drugim wydaniem wspomnień ks. Pawlara, ówczesnego proboszcza parafii w Pławniowicach. Przypadło proboszczowi w udziale rezydowanie w tejże miejscowości w czasach szczególnie bolesnych dla mieszkańców Górnego Śląska. Należy podkreślić, że także i tym razem drugie wydanie, noszące tytuł „Dziennik księdza Franza Pawlara. Górny Śląsk w 1945 roku”, mogło się ukazać dzięki opracowaniom dyrektora Górnośląskiego Muzeum w Bytomiu. Podczas spotkania dyr. Jodliński szeroko omówił ideę, która przyświeca opracowaniu i opublikowaniu dzienników. Na miejscu była też możliwość nabycia nowo wydanej publikacji wraz z dedykacją i podpisem autora opracowania.
___________________________________
Źródło: fragmenty cytatów „DZIENNIK KSIĘDZA FRANZA PAWLARA. Górny Śląsk w 1945 roku. Opis pewnego czasu”, Wydanie II poprawione, Wydawnictwo AZORY, Kraków 2018. Przekład i komentarz Leszek Jodliński.
Spotkanie autorskie 19. lutego 2018, Pilchowice.
Zdjęcia i tekst:
Tadeusz Puchałka
